Fitre Nedir? Fitre Kimlere Verilir, Kimlere Verilmez? 2026

Fitre Nedir?

Fitre, diğer adıyla fıtır sadakası, Ramazan Bayramı’na ulaşan Müslümanların, bayramdan önce ihtiyaç sahiplerine vermesi gereken mali bir ibadettir. Fitre, orucun kabulüne vesile olur ve toplum içinde yardımlaşmayı güçlendirir. Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre fitrenin temel amacı, fakirlerin bayram sevincine ortak olmasını sağlamaktır.

Fitre, genellikle bir kişinin bir günlük temel gıda ihtiyacını karşılayacak miktarda para veya gıda olarak verilir. Her yıl fitre miktarı, Diyanet tarafından açıklanır. Örneğin; 2025 yılı için fitre miktarı kişi başı yeni belirlenen tutar üzerinden hesaplanır.

Fitre kimlere verilir?

Fitre, zekât verilebilen kişilere verilir. Yani şu kimselere verilebilir:

1. Fakirler: Temel ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumda olanlar.

2. Miskinler: Hiç geliri olmayan veya çok zor durumda olanlar.

3. Borçlular: Borcu mal varlığını aşan, ödeme gücü olmayanlar.

4. Yolda kalmışlar (ibnü’s-sebil): Yolculukta parasız kalanlar.

5. Allah yolunda olanlar: Dini eğitim, tebliğ veya cihad gibi faaliyetlerde bulunanlar.

6. Zekât memurları: Zekât ve fitre toplayan görevliler (günümüzde genelde kurumlar vasıtasıyla).

Fitre kimlere verilmez?

Fitre şu kişilere verilmez:

1. Zenginler – Nisap miktarı mala sahip olan kimseler fitre alamaz.

2. Anne, baba, dede, nine – Üst soy akrabalara verilmez.

3. Evlat, torun – Alt soy akrabalara da verilmez.

4. Eş – Kadın veya erkek, kendi eşine fitre veremez.

5. Gayrimüslimler – Müslüman olmayanlara fitre verilmez.

6. Bakmakla yükümlü olunan kişiler – Nafakası zaten kişinin sorumluluğundaysa fitre verilmez.

7. Zenginlerin hizmetçileri – Zenginlik sınırını aşan birinin hizmetinde olanlar da fitre alamaz.

Verilebilir kişiler: Fakir, yoksul, borçlu, yolda kalmış, Allah yolunda olan Müslümanlardır.

Sıkça sorulan sorular?

Hanefi mezhebine göre fitre kimlere verilir?

Hanefî mezhebine göre fitre, zekât verilebilecek kimselere verilir. Yani fitre şu kişilere verilebilir:

1. Fakirler: Temel ihtiyaçlarını karşılayamayan, zekât nisabına sahip olmayan Müslümanlar.

2. Miskinler: Hiç malı olmayan, daha da yoksul kimseler.

3. Borçlular: Borcu, malından fazla olan ve ödeyemeyen kişiler.

4. Yolda kalmışlar (ibnü’s-sebîl): Yolculukta parası biten, memleketine dönemeyen Müslümanlar.

5. Allah yolunda olanlar: Cihad, ilim, hac gibi dinî hizmetlerde bulunan, maddî imkânı kısıtlı kişiler.

6. Zekât toplayan görevliler: (Günümüzde bu grup fiilen pek bulunmaz.)

Fitre kardeşe verilir mi?

Bakmakla yükümlü olduğumuz eş, anne baba ve dedelerle çocuk ve torunların dışında kalan kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir.

Geline fitre verilir mi?

Hanefî mezhebine göre geline (oğlunun eşine) fitre verilmez.

Sebep: Gelin, fürûya (çocuğa) bağlı sayılır ve dolaylı olarak nafaka yükümlülüğü kapsamındadır. Bu nedenle ona fitre vermek caiz değildir.

Ancak diğer mezheplerde (örneğin Şafiî veya Malikî) bazı görüşlerde, nafaka yükümlülüğü bulunmayan geline fitre verilmesinin caiz olabileceği belirtilmiştir. Hanefî’ye göre ise verilmez hükmü geçerlidir.

Kardeş kardeşe fitre verebilir mi?

Evet, verebilir.

Hanefî mezhebine göre kardeşler arasında nafaka yükümlülüğü olmadığı için, eğer kardeş fakir ise diğer kardeş ona fitre verebilir.

Şart: Alan kardeşin zekât alabilecek durumda (yani temel ihtiyaçlarını karşılayamayacak kadar yoksul) olması gerekir.

Toruna fitre verilir mi?

Hayır, verilmez.

Hanefî mezhebine göre fitre fürûya, yani alt soya (çocuk, torun, torunun çocuğu) verilmez. Çünkü kişi, onların nafakasından sorumludur. Bu yüzden toruna fitre vermek caiz değildir.

Anne karnındaki bebek için fitre verilir mi?

Hayır, verilmez.

Hanefî mezhebine göre anne karnındaki bebek (cenin) henüz doğmadığı için fitre yükümlülüğü doğmaz. Fitre, sadece doğmuş ve yaşayan kişiler için verilir.

Ancak bazı âlimler, doğacak çocuğun bereketi niyetiyle fitre verilmesini müstehap (sevap) görmüştür; zorunlu değildir.

Camiye fitre verilir mi?

Hayır, verilmez.

Hanefî mezhebine göre fitre, fakir kimselere verilmelidir. Cami, dernek, vakıf veya okul gibi kurumlara doğrudan fitre verilmesi caiz değildir, çünkü bunlar “fakir kişi” sayılmaz.

Ancak cami yönetimi, topladığı fitreleri fakirlere dağıtmak üzere alıyorsa, bu durumda dolaylı olarak caiz olur.

Damada fitre verilir mi?

Evet, verilebilir.

Hanefî mezhebine göre damat, yani kızının eşi, nafaka yükümlülüğü altında değildir. Bu nedenle eğer damat fakir ise ona fitre vermek caizdir.

Fitre bayramdan sonra verilir mi?

Evet, verilebilir ama geç verilmiş olur.

Hanefî mezhebine göre fitre, Ramazan Bayramı sabahı bayram namazından önce verilmelidir. Bu zaman dilimi müstahap (en faziletli) olandır.

Bayramdan sonra verilirse geçerli olur, fakat sevabı azalır; borç olarak kalmış bir ibadet yerine getirilmiş sayılır.

Fitre ile fidye arasındaki fark nedir?

• Fitre: Fakirlerin bayramda ihtiyaçlarını karşılamak.

• Fidye: Tutulamayan orucun bedelini ödemek.

Fitre ramazan ayından önce verilir mi?

Evet, verilebilir.

Hanefî mezhebine göre fitre, Ramazan ayı girmeden önce de verilebilir; çünkü fitre bir mali ibadettir ve vaktinden önce ödenmesinde sakınca yoktur.

Ancak en faziletli zaman, Ramazan içinde veya bayram namazından önce vermektir.

Fitre verirken fitre olduğunu söylemek gerekir mi?

Fitre verirken fitre olduğunu söylemek şart değildir. Önemli olan, kişinin niyetinin fitre olmasıdır. Niyet kalben yapılır; dil ile söylemek sünnettir ama zorunlu değildir.

Ancak karışıklık olmaması için, aracıya veya kuruma veriliyorsa, “fitre” olduğunu belirtmek uygundur.

Fitre vermek farz mı?

Fitre farz değil, vaciptir.

Hanefî mezhebine göre fitre (fıtır sadakası), vacip bir ibadettir.
Vacip, farz kadar kesin delille sabit değildir ama terk edilmesi günah, verilmesi sevaptır.

Diğer mezheplerde (Şafiî, Malikî, Hanbelî) ise fitre farz veya farza yakın sünnet-i müekkede kabul edilir.

Maaşı olan dul kadına fitre verilir mi?

Duruma bağlıdır.

Hanefî mezhebine göre fitre, fakir olanlara verilir. Eğer dul kadının maaşı temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyorsa, ona fitre verilebilir.

Ancak maaşı geçimini sağlamaya yeterliyse, o kişi zekât ve fitre alamaz.

Sma hastalarına fitre verilir mi?

SMA hastası veya ailesi, tedavi masrafları nedeniyle maddi sıkıntı içindeyse, onlara fitre vermek caizdir.

Ancak fitre doğrudan fakire ulaşmalıdır; hastane veya dernek aracılığıyla veriliyorsa, bu kurumların fitreleri fakir hastalar adına topladığı açıkça belirtilmiş olmalıdır.

Ölen kişi için fitre verilir mi?

Fitre, hayatta olan Müslümanlar için vaciptir. Ölümden sonra fitre yükümlülüğü düşer.

Ancak bazı âlimler, ölen kişinin ruhuna sevap niyetiyle sadaka verilmesini müstehap (sevap) görür; bu fitre değil, nafile sadaka hükmündedir.